پوست وسیع‌ترین و گسترده‌ترین ارگان بدن است که باید در برابر تابش اشعههای فرابنفش خورشید محافظت شود. نخستین توصیه‌ی متخصصان پوست این است که از کرم های ضد آفتاب مناسب پوست خود استفاده کنید. علاوه‌بر استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، ویتامین‌ها نیز در حفظ سلامت پوست و نیز حفظ جوانی نقش بسزایی دارند. بهترین ویتــامین ها برای پوست عبارت‌اند از ویتامین E، C، D و K
۱. ویتامین D
ویتامین D یکی از بهترین ویتامـــین ها برای پوست است. این ویتــامین بیش از هر روش دیگری بر اثر جذب پوستیِ نور آفتاب در بدن ساخته می‌شود. طی این فرایند، کلسترول پوست به ویتامین D تبدیل می‌شود. ویتــامین D سپس توسط کبد و کلیه‌ها جذب می‌شود و جهت کمک به ساخت سلول‌های سالم به نقاط مختلف بدن انتقال می‌یابد. رنگ پوست ازجمله عوامل متأثر از ویـــتامین D است. همچنین ویتامـــین D به درمان پسوریازیس (بیماری پوستی مزمن خودایمنی) کمک می‌کند.
کَلسیتریول نسخه‌ی مصنوعی نوعی ویــتامین D است که به‌طور طبیعی در بدن انسان تولید می‌شود. این کرم موضعی در درمان مبتلایان به پسوریازیس مؤثر واقع شده است. درنتیجه‌ی پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، پژوهشگران دریافتند که مصرف موضعی کلسیتریول موجب کاهش التهاب و تحریک پوستی در مبتلایان به پسوریازیس شد و عوارض جانبی خیلی کمی برجای گذاشت.
طبق توصیه‌ی مؤسسه‌ی لینوس پاولینگ واقع در دانشگاه ایالتی اورِگان، مقدار مجاز دریافت ویـــتامین D در روز ۶۰۰ IU (واحد بین‌المللی) است. این مقدار در زنان باردار یا افراد بالای ۷۰ سال می‌تواند بیشتر باشد. راهکارهای تأمین ویتامین D مورد نیاز بدن عبارت‌اند از:
- قرارگیری روزانه ۱۰ دقیقه درمعرض نور آفتاب (اگر دارای سابقه‌ی خانوادگی سرطان پوست هستید، حتما درمورد آفتاب‌گرفتن از پزشک متخصص اجازه بگیرید)؛
- مصرف خوراکی‌های غنی‌شده مانند غلات صبحانه، آب‌پرتقال و ماست
- مصرف مواد غذایی طبیعی مانند ماهی سالمون، تُن و کاد
۲. ویتامین C
ویتامین C به‌فراوانی در اِپیدِرم (لایه‌ی بیرونی پوست) و دِرم (لایه‌ی داخلی پوست) یافت می‌شود. ویــتامین C به‌دلیل برخورداری از خواص آنتی اکسیدانی و درنتیجه ضدسرطانی‌بودن و نیز نقشی که در تولید کلاژن ایفا می‌کند، در حفظ سلامت پوست مؤثر است. از همین‌روست که ویتامـــین C ازجمله محتویات اصلی محصولات ضدپیری به‌شمار می‌رود.
مصرف ویتامین C به‌شکل خوراکی موجب افزایش تأثیر کرم ضدآفتاب در محافظت از پوست در برابر تابش اشعههای فرابنفش خورشید می‌شود، چراکه ویتامیـــن C از تخریب سلولی می‌کاهد و نیز در فرایند التیام زخم و جراحات مؤثر است. همچنین ویتامین C به‌دلیل نقشی که در سنتز کلاژن طبیعی بدن ایفا می‌کند، در به تاخیر انداختن علائم پیری مؤثر است. التیام پوست‌های آسیب‌دیده و حتی در مواردی کاهش ظاهری چین و چروک ها از دیگر فواید ویتامــین C به‌شمار می‌رود. مصرف کافی ویتـــامین C در ترمیم و پیشگیری از خشکی پوست نیز کارساز است.
ازآنجایی‌که این ماده در بسیاری از مواد غذایی و مکمل‌ها وجود دارد، کمبود ویتامین C به‌ندرت اتفاق می‌افتد. طبق توصیه‌ی رایج، روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین C باید مصرف کرد. اگر احساس می‌کنید که ویتامـــین C کافی به بدن‌تان نمی‌رسد، به راهکارهای زیر توجه داشته باشید:
- افزایش مصرف مرکبات مانند پرتقال؛
- مصرف سایر مواد گیاهی مانند توت‌فرنگی، بروکلی و اسفناج ؛
- مصرف آب‌پرتقال؛
- مصرف مکمل‌ها (البته به‌شرط مشورت با پزشک)؛
- استفاده از محصولات مراقبتیِ حاوی ویتامین C جهت درمان خشکی، قرمزی، چین‌وچروک و درمان لکه های پیری.
۳. ویتامین E
ویتامین E مانند ویـــتامین C از آنتی‌اکسیدان‌هاست و در محافظت از پوست در برابر اثرات زیانبار نور آفتاب نقش بسزایی دارد به همین دلیل یکی از بهترین ویتامین ها برای پوست به شمار می‌آید. ویــــتامین E از خاصیت فوتوپروتِکشِن برخوردار است. فوتوپروتکشن به قابلیت بدن در کاهش صدمات ناشی از تابش اشعههای فرابنفش خورشید گفته می‌شود. این قابلیت به پیشگیری از بروز چین و چروک و لکه‌های تیره نیز کمک می‌کند.
ویتامین E در بدن معمولا از طریق ماده‌ای چرب موسوم به «سِبوم» که از منافذ پوست انتشار می‌یابد، تولید می‌شود. این ماده درصورتی‌که به‌مقدار متعادل در بدن وجود داشته باشد، به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند. به‌ویژه اگر پوست‌تان خشک است، ویتــــامین E احتمالا می‌تواند اثرات کمبود سبوم را خنثی کند. ویتامــــین E همچنین در درمان التهابات پوستی مؤثر است.
ویتامـــین E در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست وجود دارد، اما مشکل اینجاست که هرگونه تأثیر ویتامین E می‌تواند بر اثر مواجهه با نور آفتاب کاهش پیدا کند. بدن اغلب بزرگسالان به روزی حدود ۱۵ میلی‌گرم ویتامـــــین E نیاز دارد. راهکارهای دریافت ویتامین E عبارت‌اند از:
- افزایش مصرف مغزها و تخم‌ها مانند بادام ، فندق و تخم آفتاب‌گردان مزرعه روغن؛
- مصرف مولتی‌ویتامین یا مکمل ویتــــامین E؛
- استفاده از کرم‌های موضعیِ حاوی هردو ویتامیــــن E و C
۴. ویتامین K
به گزارش مزرعه روغن ویتامین K یکی دیگر از بهترین ویتامین ها برای پوست و ازجمله ویتامین‌های ضروری جهت تسهیل فرایند انعقاد خون است و به‌همین‌دلیل در التیام زخم و کوفتگی و نیز بهبود نواحی جراحی‌شده نقش مؤثری ایفا می‌کند. ویتامیــــن K همچنین به بهبود علائم کشیدگی پوست، رگ‌‌های تارعنکبوتی، زخم‌ها، لکه‌های تیره و نیز بهبود حلقه زیر چشم کمک می‌کند.
ویتامین K در بسیاری از کرم‌های موضعی پوست یافت می‌شود و در درمان انواع مختلفی از مشکلات پوستی کاربرد دارد. معمولا به بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، کرم‌های حاوی ویتامیـــن K تجویز می‌شود، چراکه ویتامین K به کاهش کبودی و ورم و نیز التیام سریع‌تر پوست کمک می‌کند.
اثر ویتامین K روی پوست هنوز به‌اندازه‌ی ویتامــین C و E بررسی جامع نشده است. بدن بزرگسالان به روزی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ میکروگرم ویتامـــین K نیاز دارد. مواد غذایی حاوی ویتامـــین K عبارت‌اند از:
- کلم کِیل؛
- اسفناج؛
- کاهو؛
- کلم‌پیچ؛
- لوبیاسبز.